Verzekeraars, de cacaoindustrie en biodiversiteit in West-Afrika

Uit het onderzoek dat wij vorige maand publiceerde bleek dat verzekeraars in Nederland onvoldoende doen voor biodiversiteit. Veel van de verzekeraars in Nederland beleggen de verzekeringspremie in grote landbouwbedrijven zoals cacao-producenten. Hiermee kan de beleggingskeuze van een verzekeraar een positieve of negatieve impact op biodiversiteit hebben. Cacaoplantages zijn vaak monoculturen. Monoculturen zijn het tegenovergestelde van biodiversiteit en leveren een grote bijdrage aan ontbossing, bodemuitputting, hoog pesticidengebruik en ziekten van plant en dier. Op papier hebben de bedrijven vaak een keurig duurzaamheidsbeleid, maar biodiversiteit blijft vaak nog onderbelicht. Het is aan beleggers zoals de grote verzekeraars om door te vragen hoe het beleid wordt doorgevoerd in de praktijk. 

Wat gaat er mis in de cacao-industrie?
Het gaat op verschillende duurzaamheidsaspecten niet goed met de cacao-industrie. Naar schatting werken alleen al 2 miljoen kinderen in West-Afrika in de cacao sector en veel boeren leven onder de armoedegrens. Daarnaast zijn er bestuurlijke problemen, zoals corruptie. Milieukwesties komen daar nog bij, bijvoorbeeld door het gebruik van teveel kunstmest en schadelijke pesticiden. En ook tropische ontbossing door industriële cacaoplantages is een groot probleem voor biodiversiteit.

Nestlé Cacao Plan en biodiversiteit
Eén van de grootste cacaobedrijven waarin verzekeraars beleggen is het Zwitserse Nestlé. Nestlé is hard bezig om een meer verantwoorde toeleveringsketen in West-Afrika op te bouwen. Hiervoor hebben ze het Nestlé Cacao Plan opgezet. Dit plan werd in 2009 gelanceerd om een einde te maken aan de ontbossing voor cacao, het inkomen van de boeren te verhogen, cacao van hoge kwaliteit te garanderen en problemen in de toeleveringsketen, zoals kinderarbeid, aan te pakken. Sinds 2009 hebben 124.000 boeren zich aangesloten bij het programma, en dit heeft onder andere geleid tot een halvering van kinderarbeid in de cacaowaardeketen in het gebied. Het programma heeft ook gewerkt aan opleidingen voor kleinere groepen boeren om hogere productie te kunnen krijgen.

Maar helaas wordt biodiversiteit nog niet voldoende meegenomen in de bedrijfsvoering. Het grootste deel van de cacaobonen die Nestlé van lokale handelaren koopt, wordt nog steeds geproduceerd in monocultuurplantages met onverantwoord gebruik van chemische meststoffen en pesticiden. Nestlé Cacao Plan heeft veel cacaoboeren aangespoord om de Rainforest Alliance-certificering te krijgen, maar deze boeren ontvangen onvoldoende premie van Nestlé voor hun extra werk en investeringen die ze moeten doen. Dit betekent dat de levensstandaard van de cacaoboeren te lijden hebben onder het lage inkoopprijzen van Nestlé, waardoor weinig boeren gemotiveerd blijven om verantwoorde cacaoteelt voort te zetten.

Nestlé heeft al meer dan 30 jaar te kampen met een falende productiviteit van de cacaobomen in Ghana. Als Nestlé niet investeert in de duurzaamheid van de productiemethoden van cacao, dan riskeert het bedrijf een tekort aan cacaobonen en een significante bijdrage aan het verlies van biodiversiteit.

Hoe nu verder?
Nestlé is niet het enige bedrijf in de cacao-industrie die met bovenstaande problemen te maken heeft. Dit probleem is groter en kan alleen worden opgelost als alle betrokkenen verantwoordelijkheid nemen. Naast dat bedrijven als Nestlé cacaoboeren een hogere prijs moeten bieden voor hun gecertificeerde bonen, spelen investeerders zoals verzekeraars hierin een grote rol. Zij moeten hun macht gebruiken om in gesprek te gaan met bedrijven waar dergelijke zaken gebeuren. Wanneer er daarna niets verbetert, moeten ze besluiten om deze bedrijven uit te sluiten van financiering vanwege hun impact op milieu, mensenrechten en bedreigde diersoorten.