Grote verzekeraars pakken misstanden bij kobaltwinning niet aan

De negen grootste verzekeringsgroepen in Nederland (Achmea, Aegon, Allianz, ASR, CZ, Menzis, NN Group, VGZ en Vivat) zetten zich onvoldoende in om ernstige mensenrechtenschendingen in de kobaltsector te helpen voorkomen of aan te pakken. De verzekeraars beleggen flink in bedrijven die gebruik maken van kobalt en moeten er bij die bedrijven op aandringen dat zij eisen stellen aan de manier waarop kobalt wordt gewonnen. Maar in de praktijk doen de verzekeraars dit niet of nauwelijks. Dit blijkt uit onderzoek van de Eerlijke Verzekeringswijzer.

                          
Wat is het probleem bij de kobaltwinning?
Kobalt is een belangrijke grondstof voor batterijen voor elektrische auto’s, computers en smartphones. Door de energietransitie is er steeds meer vraag naar kobalt, vooral van de kant van autofabrikanten. De winning van kobalt gaat echter vaak gepaard met grootschalige en systematische mensenrechtenschendingen, zoals zeer onveilige werkomstandigheden, kinderarbeid en gedwongen huisuitzettingen bij de mijnen.
Waarom moeten de verzekeraars daar wat aan doen?
Gezamenlijk beleggen de verzekeraars zo’n 13 miljard euro in twintig grote fabrikanten van producten die kobalt bevatten. Allianz is met 9,4 miljard euro veruit de grootste investeerder, gevolgd door NN Group (1,3 miljard euro) en Aegon (0,9 miljard euro).
Als beleggers in de ‘grootverbruikers’ van kobalt, zoals Apple, BMW, Daimler, Microsoft en Volkswagen, mag van de verzekeraars worden verwacht dat zij een kritische dialoog voeren met deze bedrijven over de kobaltwinning en hun invloed gebruiken om verbeteringen te  realiseren. De VN-richtlijnen voor bedrijven op het gebied van mensenrechten (2011) schrijven dat voor. De verzekeraars moeten ‘gepaste zorgvuldigheid’ in acht nemen bij hun beleggingen, en in een proces van zes stappen moeten ze ook aan de buitenwereld laten zien hoe ze dat doen. Dus niet alleen het gesprek aangaan, maar ook over hun inzet en over de effecten daarvan publiekelijk communiceren.

Welke verzekeraars tonen wel inzet en welke niet?
Van de negen verzekeraars communiceren alleen Achmea en CZ publiekelijk iets over de maatregelen die zij nemen om de problemen in de kobaltsector aan te pakken. Voor het onderzoek gaven CZ, Achmea, Menzis, Vivat, NN Group en ASR meer inzicht over hun inzet. Allianz, VGZ en Aegon deden ook dat niet.

Uit het onderzoek blijkt dat CZ bij relatief de meeste van de bedrijven waarin zij belegt de problemen in de kobaltsector aankaart, namelijk bij acht van de negentien fabrikanten. Menzis doet dit bij drie van de tien bedrijven, Achmea en Vivat slechts bij vier van de achttien, NN Group slechts bij twee van de zeventien en ASR slechts bij één van de twaalf.

Maar het kan nog minimaler: de andere drie verzekeraars (Aegon, Allianz en VGZ) geven geen blijk van welke inzet dan ook om een einde te maken aan ‘foute kobalt’. In tegenstelling tot de andere zes verzekeraars geven zij bijvoorbeeld ook geen gehoor aan een oproep van de (eigen) investeringsgemeenschap om de ergste misstanden in de kobaltsector aan te pakken.