Klimaat en pensioenfondsen

14 maart 2019

Nederlandse pensioenfondsen hebben niet of nauwelijks beleid om de klimaatimpact van hun beleggingen te beperken, zo blijkt uit het eerste beleidsonderzoek van het Eerlijk Pensioenlabel.
Om de doelen van het klimaatakkoord van Parijs te halen moet iedereen meedoen, ook voor de pensioenfondsen is een grote rol weggelegd. Helaas lijkt het beleggingsbeleid van de meeste pensioenfondsen de opwarming van de aarde te negeren. Met een beheerd vermogen van meer dan 950 miljard euro hebben de investeringen van de pensioenfondsen (die zijn beoordeeld in het Eerlijk Pensioenlabel) een enorme impact op de CO2 uitstoot. Bovendien kunnen ze een aanzienlijke rol spelen in het faciliteren van de energietransitie. Aan de andere kant, als de pensioenfondsen niet meedoen, is het behalen van het klimaatakkoord verder weg dan ooit. Dit eerste onderzoek van het Eerlijk Pensioenlabel biedt de pensioenfondsen veel concrete aanknopingspunten om stappen te zetten.


CO-uitstoot

Een eerste stap voor pensioenfondsen is het meten en rapporteren van broeikasgasemissies van  beleggingen en duidelijke doelen te stellen hoe deze emissies terug te dringen. Alle pensioenfondsen scoren ruim onvoldoende voor hun klimaatbeleid. Er zijn nog veel stappen te zetten. De fondsen hebben vrijwel geen ambities of beleid om minder in olie en gas te investeren en meer in duurzame energie. Omdat er de komende jaren veel moet gebeuren is het cruciaal dat pensioenfondsen ook gaan investeren in oplossingen. Een lichtpuntje is dat enkele pensioenfondsen (BPL en PME, ABP, BpFbouw en PFZW) inzicht geven in de CO2 uitstoot van hun aandelenportefeuille en hier reductiedoelen aan verbinden. Daar staat weer tegenover dat  pensioenfondsen Horeca en Catering en StiPP geen enkel klimaatbeleid hebben.

Energietransitie
Voldoen aan de doelen van het klimaatakkoord van Parijs vereist dat pensioenfondsen hun investeringen actief in lijn te brengen met dit akkoord. Dit vereist een uitgewerkte strategie naar een duurzame economie, inclusief de omslag van fossiele energie naar hernieuwbare energiebronnen. Met hun belegd vermogen kunnen pensioenfondsen deze energietransitie aanjagen of juist in gevaar brengen. Uit het beleidsonderzoek blijkt dat sommige pensioenfondsen willen investeren in duurzame vormen van energie, zoals wind- en zonne-energie en in het energiezuinig maken van woningen en kantoren. Daar staat echter tegenover dat beleid voor de sector ‘olie en gas’ ontbreekt. Zo ontbreekt de uitsluiting van omstreden vormen van olie- en gaswinning, zoals het boren in het Noordpoolgebied, schaliegas en olie. Investeren in deze activiteiten vindt het Eerlijk Pensioenlabel onacceptabel. De opwarming van de aarde loopt volkomen uit de hand als we alle beschikbare olie en gas oppompen. Afbouwen van de winning van fossiele energie, te beginnen bij de meest vervuilende oliebronnen, is daarom noodzakelijk.

Andere sectore
Ook op andere thema’s als ‘woningbouw & vastgoed’ en ‘natuur’ die een grote impact hebben op klimaatverandering, ontbreekt essentieel beleid en scoren veel pensioenfondsen onvoldoende.  Het inperken van klimaatverandering en omgaan met de gevolgen hiervan is een van de grootste mondiale uitdagingen van deze tijd. Dat de Nederlandse pensioenfondsen nog maar weinig beleid op papier hebben om hun belegd vermogen te sturen is zorgwekkend. Hiermee lopen de pensioenfondsen ver achter op de bank- en verzekeringssector. Een snelle en eerlijke transitie naar een duurzame economie vereist een proactieve houding van de pensioenfondsen.