Nederlandse financiële instellingen investeren miljarden euro’s in bedrijven die betrokken zijn bij de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden en/of bijdragen aan de genocide door Israel in Gaza. Dit blijkt uit een nieuw rapport van de Don’t Buy Into Occupation
Om welke financiële instellingen gaat het?
Het nieuwe Don’t Buy Into Occupation rapport laat zien dat zowel Nederlandse banken, verzekeraars als pensioenfondsen investeren in bedrijven die bijdragen aan de illegale Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden, en / of de genocide door Israel in Gaza. Bij de bank ING gaat het om zowel algemene leningen aan bedrijven als beleggingen (aandelen en obligaties). Bij Rabobank gaat het om een algemene lening aan een bedrijf, en bij Van Lanschot Kempen gaat het om beleggingen. Hier kun je meer lezen over de specifieke investeringen en leningen waar het om gaat. De afgelopen maanden deden ABP, PFZW, PME en PMT hun aandelen in het bedrijf Caterpillar van de hand. Deze financiële instellingen komen daarmee wel in actie, maar het rapport laat zien dat er nog meer actie nodig is.
Banken
Bij de banken gaat het om Rabobank, ABN Amro, ING en om het vermogensbeheer van Van Lanschot Kempen.
Pensioenfondsen
Bij de fondsen gaat het om ABP, PFZW, PME, PMT, BPfBouw, Pensioenfonds Vervoer, Pensioenfonds Detailhandel, BPL Pensioen en Pensioenfonds Horeca&Catering
Verzekeraars
Bij de verzekeraars gaat het om ASR/Aegon en Achmea.
DBIO is een internationaal rapport, de opzet wijkt af van de EVW. Niet alle Nederlandse verzekeraars zijn onderzocht zoals de EVW doet; we kunnen geen uitspraken doen over beleggingen van de hier niet genoemde verzekeraars. Voor beleggingen van Allianz verwijzen we naar het rapport.
Wat is de rol van de bedrijven?
Bedrijven spelen een sleutelrol in de instandhouding van de Israëlische bezetting. Zo leveren bedrijven surveillanceapparatuur aan het Israëlische leger, of exploiteren ze natuurlijke hulpbronnen in bezet gebied. Ook dragen hun producten en diensten bij aan de bouw en de uitbreiding van de illegale Israëlische nederzettingen: ze leveren de bulldozers om huizen van Palestijnen te slopen, of de materialen om huizen te bouwen en wegen aan te leggen in de illegale nederzettingen. Ook leveren ze telecom- en IT-diensten, verstrekken ze hypotheken aan kolonisten of verhuren ze accommodaties aan toeristen. Al deze activiteiten dragen bij aan het voortbestaan van de illegale bezetting.
Genocide in Gaza
In het rapport zijn dit jaar ook bedrijven opgenomen die bijdragen aan de genocide door Israel in Gaza. Het gaat dan bijvoorbeeld om de wapenfabrikanten die wapens leverden, energiebedrijven die de brandstof leveren voor Israëlische gevechtsvliegtuigen die worden ingezet voor bombardementen op Gaza, maar ook om technologiebedrijven die het Israëlisch leger voorzien van ICT systemen.
Financiële instellingen zoals banken, verzekeraars en pensioenfondsen die leningen verstrekken aan – of aandelen hebben in – deze bedrijven, moeten actie ondernemen en zorgen dat hun investeringen niet bijdragen aan het voortbestaan van de illegale bezetting van de Palestijnse gebieden en/of de genocide in Gaza.
Israelische nederzettingen op westelijke Jordaanoever
In de Don't Buy Into Occupation rapporten van afgelopen jaren werd al duidelijk dat financiële instellingen miljarden investeren in bedrijven die bijdragen aan de bouw, uitbreiding en instandhouding van de Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Ondanks het feit dat deze nederzettingen illegaal zijn volgens internationaal recht, is de bouw ervan –en het daarmee gepaard gaande geweld tegen de Palestijnse bevolking- in recente jaren enorm toegenomen.
Israelische bezetting onwettig
Op 19 juli 2024 bevestigde het Internationaal Gerechtshof dat niet alleen de Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever illegaal zijn, maar dat ook de Israëlische bezetting in zijn geheel onwettig is en zo snel mogelijk beëindigd moet worden. Deze uitspraak betekent onder andere dat andere landen ervoor moeten zorgen dat zij geen handels- en investeringsrelaties onderhouden die bijdragen aan deze bezetting. Ook voor bedrijven is het nog urgenter geworden om ervoor te zorgen dat zij op geen enkele manier bijdragen aan die bezetting, inclusief de nederzettingen.
Genocide in Gaza- ICJ
In januari 2024 verklaarde het ICJ ook dat het aannemelijk is dat Israël genocide pleegt in Gaza. Volgens het Genocideverdrag zijn landen verplicht om, daar waar genocide dreigt, er alles aan te doen om ervoor te zorgen dat zij hier niet aan bijdragen en maatregelen te nemen genocide te voorkomen. Sindsdien hebben talloze internationale mensenrechtenorganisaties en VN-experts geconcludeerd dat Israël genocide pleegt in Gaza. In september 2025 concludeerde de Onafhankelijke Internationale Onderzoekscommissie voor de bezette Palestijnse gebieden, inclusief Oost-Jeruzalem, en Israël (UN COI) als eerste officiële VN-onderzoeksorgaan dat Israël inderdaad genocide pleegt in Gaza.
In juni 2025 bracht de speciaal rapporteur voor mensenrechten in de bezette gebieden een rapport uit waarin zij de rol van bedrijven, ook bij de genocide, analyseerde. Zij stelt dat bedrijven direct actie moeten ondernemen om verdere betrokkenheid te voorkomen, en waarschuwt dat bedrijven ook juridisch aansprakelijk kunnen worden gehouden als ze dat niet of onvoldoende doen. Dat betekent dat de financiële instellingen die in deze bedrijven investeren ook in actie moeten komen.
Oproep aan de financiële instelling?
Financiële instellingen moeten actie ondernemen tegen, en hun investeringen terugtrekken uit, bedrijven die betrokken zijn bij de de Israëlische bezetting en/of de genocide in Gaza.
Wat kun jij doen?
1. Roep jouw bank, verzekeraar of pensioenfonds op om leningen aan of beleggingen in bedrijven die bijdragen aan de Israëlische bezetting en de genocide in Gaza te stoppen. Dit kan door ze een klacht te sturen.
2. Deel onze socials op je eigen social media kanalen.