ABN AMRO en ING hadden eind vorig jaar financiële relaties met minstens 17 bedrijven die actief belasting ontwijken via Nederland. ABN AMRO was bij 7 van deze bedrijven zelfs direct betrokken bij de belastingontwijkingsstructuur, ING bij 4. Daarmee spelen deze banken een grote rol bij belastingontwijking via Nederland. Rabobank en Van Lanschot Kempen hadden financiële relaties met een kleiner aantal bedrijven die belasting ontwijken. Bunq, NIBC, Triodos Bank en de Volksbank zijn niet betrokken. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van de Eerlijke Bankwijzer dat de financiële relaties onderzocht van Nederlandse banken met 26 belastingontwijkende bedrijven van 2019 tot eind 2023.
Welke banken faciliteren belastingontwijking?
Welke banken doen het wel goed?
Waarom is belastingontwijking een probleem?
Doordat bedrijven belasting ontwijken lopen landen miljarden aan inkomen mis. Geld dat zij goed kunnen gebruiken voor onderwijs of gezondheidszorg. Met name landen in bv Afrika die het hard kunnen gebruiken, lopen zo belangrijke publieke inkomsten mis. Inkomsten waarvan ze bijna de helft van hun jaarlijkse begroting voor volksgezondheid hadden kunnen betalen.
Wat is de rol van Nederland?
Naar schatting van Tax Justice Network wordt er alleen al in Nederland 46 miljard euro aan wereldwijde belasting ontweken door multinationals. Nederland staat daarmee op de 4de plek in de wereldwijde belastingparadijs index. Vaak gebeurt dit door constructies zoals het oprichten van brievenbusmaatschappijen en en via allerlei belastingverdragen die Nederland met andere landen heeft afgesloten en die misbruikt worden.
Het voorbeeld van Airtel
Airtel is een telecomprovider in veel Afrikaanse landen, waaronder Oeganda. De Oegandese winst komt echter terecht in een kantoorpand in Amsterdam. Via meerdere Nederlandse brievenbusmaatschappijen maakt Airtel misbruik van een belastingverdrag tussen Nederland en Oeganda. Het controversiële verdrag maakt het mogelijk dat Oegandese winsten belastingvrij worden uitgekeerd aan deze Nederlandse brievenbusmaatschappijen.
Met de gemiste inkomsten hadden de jaarsalarissen van twintigduizend Oegandese leraren betaald kunnen worden. ABN AMRO investeert in Airtel. Bovendien bankiert de Nederlandse vennootschap van Airtel in Amsterdam, Bharti Airtel Africa B.V., bij zowel ABN AMRO en ING waardoor deze banken deze winstverschuivingen direct faciliteren.
Wat is onze oproep aan de banken?
Wat is de oproep aan De Nederlandse Bank?
Als toezichthouder op de Nederlandse banken publiceerde de DNB in 2019 een leidraad om “ fiscale integriteitsrisico’s bij zakelijke klanten te identificeren en te beheren.” Nu blijkt dat niet alle banken deze leidraad opvolgen, moet de DNB deze leidraad evalueren en maatregelen nemen voor verbeterde implementatie.