In juni 2019 bracht de Eerlijke Bankwijzer een praktijkonderzoek uit over investeringen van banken in dertien ‘foute’ wapenbedrijven. Het gaat hier om bedrijven die wapens leveren aan landen die de mensenrechten schenden, die in conflict zijn, of die zwaar corrupt of zeer fragiel zijn.

Achtergrond
Al sinds 2015 woedt in Jemen een verschrikkelijke oorlog, die volgens schattingen al aan meer dan 70.000 mensen het leven heeft gekost. Andere schattingen (bijvoorbeeld van Save the Children) stellen alleen al het aantal kinderen dat stierf door honger en ziekte als gevolg van de oorlog op rond de 85.000. Al decennia worden er grote hoeveelheden wapens verkocht aan drie landen die zeer actief zijn in de oorlog in Jemen: Saoedi-Arabie, de Verenigde Arabische Emiraten en Egypte. En al decennia is het bekend dat deze landen slecht omgaan met de mensenrechten. Toch konden ze ongestoord wapens kopen.

Niet profiteren van oorlog
Volgens het onderzoek zijn er 49 landen waar het risico groot is dat de wapens die ze nu kopen, ooit worden gebruikt bij het schenden van mensenrechten. Dat kan in een oorlog zijn, maar ook bij binnenlandse onderdrukking.
Wapenbedrijven zouden deze landen geen wapens meer moeten verkopen. Banken kunnen daarop aandringen. En als dat geen succes heeft, dan zouden de banken in ieder geval zelf niet langer moeten investeren in deze bedrijven. Doen ze dat wel, dan profiteren ze van oorlog en geweld. Als bijvoorbeeld de aandelenkoers van een wapenfabrikant stijgt door een nieuwe wapendeal met een land als Saoedi-Arabie, dan maakt de bank daar winst op.

Welke banken doen het niet goed?

• ABN Amro belegde (eind 2018) € 102,2 miljoen in wapenbedrijven die wapens leverden aan landen die mensenrechten schenden of in conflict zijn.
• ING investeerde (eind 2018) € 510 miljoen via leningen en beleggingen in dergelijke wapenbedrijven.
• Van Lanschot belegde (eind 2018) € 31,5 miljoen in dergelijke wapenbedrijven.

Welke banken doen het wel goed?

• Rabobank geeft aan niet in wapenbedrijven te willen investeren die wapens leveren aan controversiële regimes. Voor Rabobank vond het onderzoek geen investeringen in de dertien bedrijven.
• NIBC, de Volksbank (ASN, SNS en Regiobank) en Triodos Bank geven aan helemaal niet in de wapensector te beleggen. Ook voor deze banken werden geen investeringen in de dertien bedrijven gevonden.

 Lees hier het persbericht en het hele onderzoeksrapport.

Praktijkonderzoek 'Nederlandse banken en kernwapens' (2013)

In 2013 verscheen het praktijkonderzoek naar de investeringen van tien Nederlandse bankgroepen in bedrijven die kernwapens produceren.

Achtergrond 
Kernwapens zouden volledig uitgebannen moeten worden. Alleen dan hebben we de garantie dat ze nooit meer worden gebruikt. Bankgroepen moeten hun verantwoordelijkheid nemen en geen financiële relaties onderhouden met kernwapenproducenten.

Welke banken investeren in kernwapens?

• Zeven banken investeren en beheren samen ruim 1,5 miljard euro in twintig producenten van kernwapens. De grootste investeerders zijn ING en Aegon, gevolgd door Rabobank en ABN Amro.
• Drie van de tien onderzochte bankgroepen – ASN Bank, NIBC en Triodos – onderhouden op het moment van onderzoek met geen enkele kernwapenproducent een financiële relatie.

Welke banken zetten stappen n.a.v. het onderzoek?

• Delta Lloyd verklaarde in de week van publicatie van het onderzoek dat het investeringen in alle kernwapenproducenten voortaan uitsluit.
• Rabobank verklaarde in dezelfde week niet meer te willen investeren in kernwapenproducenten of bedrijven die wapens leveren aan omstreden regimes.
• SNS Reaal kondigde nader onderzoek aan naar de kernwapenproducent waarin het volgens de Eerlijke Bankwijzer investeerde. Een jaar later maakte SNS bekend dat het dit bedrijf uitsluit vanwege de betrokkenheid bij kernwapens.

Lees het persbericht en het onderzoek.