Praktijkonderzoek ‘Transparency and Accountability on the Loan Portfolio of Dutch Banks’ (2017)

Op 6 december 2017 verscheen het praktijkonderzoek over de mate van transparantie bij banken.

Achtergrond
Het doel van dit onderzoek is te beoordelen in welke mate Nederlandse bankgroepen transparant zijn over hun verantwoord kredietbeleid en hoe ze de duurzaamheidsrisico’s van de bedrijfsactiviteiten van hun klanten en financieringen beheersen. Het onderzoek is gericht op de zakelijke krediet- en leningenportefeuille van banken.


Hoe scoren de banken?

• Rabobank en Triodos Bank: beiden banken scoren een 7. Rabobank is het meest transparant over de kritische dialoog die zij voert met bedrijven die betrokken zijn bij misstanden. Andere banken gaan daarin minder ver. Triodos publiceert een lijst van bedrijven en instellingen die zij financieren.
  
  
• ABN Amro, ING en De Volksbank: alle drie de banken scoren een 6. ABN Amro rapporteert, als eerste bank ter wereld, over mensenrechten volgens de richtlijnen van de UN Guiding Principles on Business and Human Rights. Andere banken doen dit nog niet.  ING en Volksbank hebben een publiek toegankelijke klachtenprocedure opgezet die ook gebruikt kan worden door derden.
  
  
• Van Lanschot scoort een 5. Van Lanschot geeft als enige bank geen informatie over welke activiteiten de bank uitsluit van financiering.  Van Lanschot heeft ook geen klachtenmechanisme gepubliceerd dat ook open staat voor niet-klanten.
  
  
• NIBC is de hekkensluiter met slechts een 4.NIBC is niet open over zijn dialoog met bedrijven  over sociale en milieuproblemen. Ook is de bank niet open over de sectoren waarin het spaargeld investeert. 

Welke banken zetten stappen n.a.v. het onderzoek?

• In maart 2018 publiceerde ABN Amro als eerste Nederlandse grootbank een uitsluitingslijst voor zowel financieringen als investeringen, hoewel nog beperkt tot een aantal controversiële wapenbedrijven.
• In juli 2018 zette onder meer Rabobank haar klachtenmechanisme expliciet ook open voor niet- klanten. ING verduidelijkte haar klachtenmechanisme, maakte het toegankelijker en stelde het expliciet open voor klachten gerelateerd aan ‘Financing clients who violate human rights’. De Volksbank scherpte haar klachtmechanisme in 2018 verder aan en benadrukt expliciet dat ‘stakeholders een klacht kunnen indienen over mogelijke negatieve effecten als gevolg van onze activiteiten. Als financiële instelling nemen wij de verantwoordelijkheid voor de gevolgen van deze effecten op mensenrechten of het milieu in derde landen.’
• Rabobank nam in 2018 in het duurzaamheidsbeleid op dat ze wereldwijd mechanismes heeft ingesteld om mee te werken aan genoegdoening als de bank onverhoopt schade heeft berokkend aan medewerkers of andere relevante stakeholders, of hiertoe heeft bijgedragen.

Lees het volledige rapport in het Engels of de Nederlandse samenvatting. 
Lees het persbericht 

Praktijkonderzoek ‘Nederlandse banken en transparantie & verantwoording’ (2013)

Op 7 november 2013 verscheen het praktijkonderzoek Transparantie en verantwoording. Gekeken is naar hoe transparant banken zijn over hun investeringen, hun eigendomsstructuur (inclusief hun dochterondernemingen), in welke landen ze belasting betalen en hun lobbyactiviteiten richting overheden.

 Achtergrond
Banken dienen een bijdrage aan een duurzame en sociaal rechtvaardige samenleving te leveren. Transparantie en verantwoording spelen daarbij een belangrijke rol: banken moeten de samenleving inzicht bieden in hun doen en laten - in hun bedrijfsvoering, investeringen en financiële dienstverlening - én de samenleving moet banken kunnen aanspreken op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid.

Welke banken zijn transparant?

• ASN Bank, NIBC, Triodos en Van Lanschot zijn open over hun investeringen.
• In tegenstelling tot twee jaar eerder publiceren alle banken (met uitzondering van Delta Lloyd) nu wel hun zakelijke leningen uitgesplitst naar sector/regio.
• In tegenstelling tot veel andere banken publiceren NIBC en Van Lanschot nu wel een uitsplitsing van de zakelijke leningportfolio.
• ASN en Triodos publiceren lijsten van alle bedrijven waarin zij investeren. Van Lanschot, Aegon en Delta Lloyd publiceren nu ook uitsluitingslijsten, in tegenstelling tot de meeste andere banken.
• ABN Amro en NIBC hebben een klachtmechanisme dat ook open staat voor niet-klanten; diverse andere banken nog niet.
• Positief is dat alle banken sinds december 2012 hun duurzaamheidsbeleid publiceren.
• Ook zijn vrijwel alle banken open(er) geworden over hun bonusbeleid.

Welke banken zetten stappen n.a.v. het onderzoek?

• Op 13 maart 2014 organiseerde de Eerlijke Bankwijzer samen met accountancybureau Ernst & Young de leerbijeenkomst ‘Banken en Transparantie’. Deze werd gefaciliteerd door het ministerie van Financiën.
• In april 2015 nam de Eerlijke Bankwijzer deel aan een stakeholdersoverleg over het belang van grotere transparantie door banken, georganiseerd door de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB).
• In september 2015 publiceerde de NVB haar notitie ‘Helderheid over duurzaamheid’, met hierin o.a. aankondigingen over grotere transparantie over leningen.

Lees het persbericht en het onderzoek.